SKUTSJEMUSEUM
De Stripe 12
9264 TW Earnewâld
Op bedrijventerrein ‘De Stripe’ in Earnewâld staat sinds 1998 een bijzonder gebouw. Hier is het Skûtsjemuseum gevestigd. Het ontwerp is ontleend aan het ‘skûthûs’, dat vroeger het hart vormde van een Friese scheepswerf.
Centraal in dit museum staat het leven van een vroegere generatie zeilschippers, die op skûtsjes voeren. Maar ook de kampioenscompetities van SKS en IFKS van vandaag de dag krijgen volop aandacht.
Oude ambachten uit de scheepsbouw zoals smederij en zeilmakerij komen in speciaal ingerichte werkplaatsen aan bod. Honderden onderdelen van skûtsjes en gereedschappen waarmee ze gemaakt werden, staan in een sfeervolle omgeving opgesteld.
Kijken en doen
U wordt ontvangen in een gezellige ontvangstruimte, waarin de schipperskroeg te herkennen is. De stamtafel is een echt skûtsjezwaard. ‘Skûthûs' en ‘Smidte’ geven een indruk van het vakmanschap van de oude hellingbaas en zijn knechts.
In een speciaal ingerichte bibliotheek kunt u zelf in oude werfboeken van de beroemde scheepsbouwer ‘Eeltsjebaas’ Eeltje Holtrop van der Zee sneupen. Bestekken en unieke documenten zijn in te zien.Ook vindt u hier uitgebreide informatie over de SKS en IFKS wedstrijden en staan heel veel boeken tot uw beschikking.
Scheepsmodellen en een rijke fotocollectie geven een beeld van skûtsjes in hun natuurlijke omgeving, het Friese en Groningse waterland. Er zijn in de filmzaal opnames te horen en te zien van schippers uit vroeger tijd, maar ook van schippers van vandaag
In een drietal roefjes proeft, ruikt en voelt u het oude schippersleven. U ervaart de krappe ruimte aan boord rond 1900, toen skûtsjes onder zeil dagelijks duizenden vrachten turf, terpmodder, mest en zand vervoerden. U ervaart als bezoeker het zware bestaan van hard werken, soms armoede en vaak de vreugde van een vrij leven.
Museumskûtsjes
Aan de kade naast het museum ligt sinds 2009 een houten skûtsje, beurtschip 'Aebelina', een replica uit 1861. Klaar om uit te varen.
Voor het museum ligt sinds oktober 2021 de 'Risico', een ijzeren skûtsje uit 1922, door Sikke Heerschop geschonken aan het museum. Het skûtsje is belangeloos door Talsma Shipyards weer in originele staat teruggebracht. Tijdens openingsuren van het museum te bezichtigen
Achter het museum ligt sinds mei 2023 een volledig gerestaureerd skûtsje, beurtschip 'Dorp Grouw'. Klaar om uit te varen.
Prachtige omgeving
Start het museumbezoek met koffie en oranjekoek, luister ook naar mooie verhalen in het Skûtsjemuseum en maak daarna bijv. een wandeltocht door het Nationaal Park 'De Alde Feanen'. Start kan naast het museum. In het dorp Earnewâld kunt u ook fiets-, of vaartochten maken. Zo is er na een museumbezoek nog van alles te beleven in Earnewâld voor de rest van de dag. Bekijk ook de (Youtube)video: Nationaal Park 'De Alde Feanen'.
Wisselexpositie '80 jaar SKS'
'Tachtich jier sile yn frijheid'
De oudste skûtsjevereniging van Friesland heet Sintrale Kommisje Skûtsjesilen. Deze is opgericht in mei 1945 en bestaat daarom in mei 2025 tachtig jaar. Voor het Skûtsjemuseum alle reden om hier dit jaar ( 2025 ) ruim aandacht aan te geven. In die tachtig jaar is er veel gebeurd: de oudste skûtsjes voeren vlak na de Tweede Wereldoorlog nog met terpaarde en turf door Friesland en dan werd het skûtsje 's zomers in een paar dagen klaar gemaakt om aan deze wedstrijden mee te kunnen doen. Een groter zeil kwam ergens van zolder en andere zwaarden werden geleend. Tegenwoordig is men het hele jaar al bezig om alles voor te bereiden op de SKS-wedstrijden. De investeringen welke nu gedaan worden om de schepen sneller te maken staan in schril contrast met de situatie van 80 jaar geleden. In de expositie op de bovenverdieping van het Skûtsjemuseum willen we zo veel mogelijk laten zien van deze ontwikkelingen. Vooral veel foto's met informatie en oude skûtsjematerialen zijn dit jaar 2025 vanaf eind april in onze wisselexpositie te zien.